Last Updated: April 26, 17:13
Friday, April 26, 2024
ދީން

ލައިލަތުލްޤަދްރި ވިލޭރޭގެ މާތްކަން

ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ ވަރަށް މާތް ރެއެކެވެ. އެ ރެއާއި ބެހޭގޮތުން މާތް ﷲ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. "إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ "

މާނައީ: ހަމަކަށަވަރުން، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެފޮތް (އެބަހީ: ޤުރުއާން) ބާވައިލެއްވީ ބަރަކާތްތެރިވެގެންވާ ރެއެއްގައެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، އިންޒާރުކުރައްވާ ކަލަކު ކަމުގައި ތިމަންރަސްކަލާނގެ ވޮޑިގެންވަމެވެ. އެ ރޭ، ކަނޑައެޅިގެންވާ ކޮންމެކަމެއް ބަޔާންކުރައްވައެވެ. –ސޫރަތުއްދުޚާން 3،4-

އަދިވެސް އެކަލާނގެ އެރެއާއި މެދު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. "إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ * لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ * تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ * سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ*"

މާނައީ: ހަމަކަށަވަރުން، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެ قرآن ބާވައިލެއްވީ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭގައެވެ. އަދި ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ، ކޮންރެޔެއްކަން ކަލޭގެފާނަށް އަންގައިދިނީ ކޮންއެއްޗެއްތޯއެވެ؟ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭ، އެއްހާސް މައްސަރަށްވުރެ ހެޔޮކަން ބޮޑެވެ. މަލާއިކަތުންނާއި، ޖިބްރީލްގެފާނު އެބޭކަލުންގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ އިޒުނަފުޅާއެކު، ހުރިހާ އަމުރުފުޅަކާއިގެން އެރޭ ފައިބައިވަޑައިގަންނަވާނެތެވެ. އެއީ ފަޖުރުގެ އަލިކަން ފާޅުވެއްޖައުމަށް ދާންދެން، أمانކަމާއި، ސަލާމަތްކަން ލިބިގެންވާ ރެޔެކެވެ. -ސޫރަތުލްޤަދްރި ފެށިގެން ނިޔަލަށް-

ވުމާއެކު ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ އެހެން ރޭރޭގެ މައްޗަށް ޝަރަފުވެރި ކުރައްވަވާ، އަދި އެ ރޭގައި ކުރާ ހެޔޮޢަމަލު އެއްހާސް ރޭގެ ހެޔޮ ޢަމަލަށްވުރެ ހެޔޮކަން ބޮޑުކަމުގައި އަންގަވާފައިވާ ރެއެވެ. އެ ރޭގައި ކީރިތި ޤުރުއާން ބާވާލައްވައި، މާތް ﷲ އެރޭ ޚާއްޞަ ކުރައްވާ، އަދި ބަރަކާތްތެރި ރެއެއް ކަމަށާއި ކައުނުގައި ހިނގާނޭ ކަންކަން ކަނޑައެޅުއްވާ ރޭކަމުގައި ވެސް ކީރިތި ﷲ ސިފަ ކުރެއްވި ރެއެވެ.

މިދެންނެވި ކަންތައްތަކަކީ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަށް ލިބިގެންވާ ޚާއްޞަ މާތްކަމަކާއި، އެހެން ރޭރެއާއި އެ ރޭގެ ހުރި ތަފާތު ކަމެވެ. ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭގެ ދަރުމައާއި ޘަވާބު ލިބިގަތުމަށްޓަކައި މި އުއްމަތުގެ މާތް ނަބިއްޔާ، ރޯދަ މަހުގެ ފަހު ދިހައިގައި، އެހެން ރޭތަކާއި ދުވަސްތަކަށްވުރެ ބޮޑަށް އަޅުކަމާއިގެން އަވަދިނެތި އުޅުއްވިއެވެ. ރޭތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މާތް މަތިވެރި ރެއަށް އެރޭ ވާތީއެވެ. އެހެނީ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއާ މެދު އައިސްފައިވާ ފަދަ ބަސްފުޅުތަކެއް އެހެން އެއްވެސް ރެއަކާ މެދު ވާރިދުވެފައި ނުވެއެވެ. އެއީ މި އުންމަތަށް މާތް ﷲ ގެ ރަޙުމަތްފުޅުން، އެކަލާނގެ އިޙްސާންތެރިވެ ވޮޑިގެންވާ ކަމުން އަޅުގަޑުމެންނަށް ދެއްވި އަގު ނުކުރެވޭހާ ބޮޑު ހަދިޔާއެކެވެ.

ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ ރޯދަމަހުގައި އަންނަ ރެއެއްކަން މާތް ﷲ ވަނީ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީކުރައްވާފައެވެ. އެކަލާނގެ ވަޙީ ކުރެއްވިއެވެ. "شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ "
މާނައީ: ރަމްޟާން މަހަކީ، އެމަހެއްގައި ޤުރްއާން ބާވައިލެއްވި މަހެވެ. –ސޫރަތުލް ބަޤަރާ 185-
އަދިވެސް އެކަލާނގެ ވަޙީކުރެއްވި އެވެ. "إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ القدر"
މާނައީ: ހަމަކަށަވަރުން، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެ قرآن ބާވައިލެއްވީ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭގައެވެ.

އެހެންވީމާ، ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ، ރަމަޟާން މަހުގައި އަންނަ ރެއެއްކަން ކަށަވަރުވެއެވެ. އަދި ރަމަޟާންމަހުގެ ކޮން ރެއެއްކަން ކަނޑައެޅިގެން ނޭނގުނު ކަމުގައި ވީނަމަވެސް، އެ ރެއަކީ އެމަހުގެ ފަހު ދިހައިގެ ރޭތަކުގެ ތެރެއިން ރެއެއްކަން ކީރިތި ނަބިއްޔާގެ ބަސްފުޅުތަކުން ސާބިތުވެއެވެ.

އިމާމް އަޙްމަދާއި، އިލްމުވެރިންގެ ބައެއް ބޭބޭފުޅުން އެ ރެއަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ހަތާވީސް ވިލޭރޭކަމަށް ބުރަވެވަޑައިގަންނަވައެވެ. އަދި އެކިއެކި ޢިލްމުވެރިން އެބޭފުޅުންގެ އިޖްތިހާދުގެ މައްޗަށް ބުރަވެވަޑައިގެން ތިއްބަވައި އެ ރެއަކީ ކޮން ރެއެއްކަން ހާމަކުރައްވައެވެ. ނަމަވެސް އެއްވެސް އޮޅުމެއް ނެތް ކަމަކީ، ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރެއަކީ ރަމަޟާންމަހުގެ ރޭތަކުން ރެއެއް ކަމެވެ.

ވުމާއެކު ރަމްޟާން މަހު އެއްކޮށް ރޯދަ ހިފާ، އެމަހުގެ ރޭތަކުގައި އަޅުކަންކޮށްފި މީހާ ހަމަޔަގީނުންވެސް ލައިލަތުލްޤަދްރިއާއި ބައްދަލުވެ، އޭނާގެ ނިޔަތާއި މަސައްކަތަށްޓަކައި ﷲ ގެ ވާގިފުޅާއެކު، އެ ރޭގެ ދަރުމަ އޭނާއަށް ލިޔުއްވޭނެއެވެ.

މިފަދަ މާތް ރެއެއް ރަމަޟާންމަހުގައި ލައްވާފައިވާއިރު އަޅުކަމަށް ފަރުވާކުޑަކޮށްލާ މަޖަލާއި އުފަލުގައި ރޭތައް ނަގާނުލާށެވެ. ރޯދަ މަހަކީ ހަމައެކަނި ކުޅިވަރުގެ މަހަކަށް ނުހައްދަވާށެވެ. މިމަހުގެ މާތްކަން ހަނދުމަކޮށް އޭގެ ބޭނުން އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައި ހިފުމަށް އަޅުކަމުގައި ހޭދަކުރާ ވަގުތު ގިނަކޮށް ގިނައިން ޤުރުޢާން ކިޔެވުމަށް އާދަކުރައްވާށެވެ. ތިބާގެ ހަޔާތުގައި އިތުރު ރޯދަމަހެއްގެ ނަސީބު ނެތުމަކީ ވެސް ދުރުކަމެއް ނޫންކަން ހަނދާން ކުރާށެވެ.